Rozeznawanie proroctwa i proroka
Wraz z pojawieniem się różnorakich darów duchowych u konkretnej osoby zaczyna się dość trudny i często żmudny proces weryfikacji prawdziwości doświadczanych łask. W tym artykule skupiamy się konkretnie na charyzmacie proroctwa i osobie proroka. Aby dobrze wejść w tematykę rozeznawania, potrzeba sobie przypomnieć ogólną definicję charyzmatu: jest to wolny dar Boga dla człowieka (chrześcijanina), mający na celu budowanie eklezjalnej wspólnoty uczniów Jezusa.
Ta definicja od razu mówi nam, że charyzmaty (wszystkie) pojawiają się jako dary duchowe udzielone nam w sposób wolny przez Boga (nikt nie może ich wymusić) oraz działające we wspólnocie uczniów Jezusa (misja charyzmatów realizuje się wewnątrz Kościoła, aczkolwiek na zewnątrz wspólnoty dary te są znakami obecności Boga np. dla niewierzących). Charyzmaty są darami praktycznymi, wypływającymi z podstawowej relacji człowieka ze Stwórcą, a więc z łaski uświęcającej. Każdy, kto chce być ostatecznie zbawionym i właściwie budować Eklezję, zacznie od radykalnego nawrócenia i życia w łasce uświęcającej, jeżeli będzie postępował w świętości naturalnym jest fakt, iż jednostce udzielane są różnorakie dary duchowe. Paraklet obecny we wnętrzu jednostki kształtuje w niej serce na wzór Serca Jezusa, czyni z niej sanktuarium Boga, gdzie w głębinach ludzkiej egzystencji (rehma) dokonuje się prawdziwe spotkanie osób: Boga i człowieka. Spotkanie tak intymne, pełne miłości i mocy, że tylko dana jednostka i Bóg mają „wiedzę”, jaki proces zachodzi.
Aby rozpoznać wiarygodność i prawdziwą obecność darów duchowych u konkretnej osoby, trzeba podejść do tematu całościowo, tzn. konieczne jest poznanie stanu wewnętrznego danego człowieka oraz przyglądanie się zewnętrznym aspektom jego posługi. W przypadku proroctwa nie rozeznajemy tylko pojedynczych wypowiedzi prorockich, lecz przede wszystkim osobę proroka. Na co zwrócić szczególną uwagę? Od strony czysto ludzkiej należy zwrócić uwagę na: zdrowie psychiczne, zrównoważenie emocjonalne, odcięcie się od używek czy substancji zmieniających zdolność właściwej percepcji, odpowiedzialność za powierzoną sobie posługę, współpraca z innymi, dłużej posługującymi prorokami we wspólnocie, chęć pełnienia służby według danego powołania, a nie według własnych zachcianek, zdobywanie merytorycznej wiedzy w zakresie proroków i specyfiki proroctwa.
Jeżeli dana osoba spełnia wyżej wymienione kryteria, możemy na poważnie potraktować jej obdarowanie i skupić się na głębszym rozeznawaniu charyzmatu. Rozeznawanie proroka i proroctwa należy przede wszystkim do kapłana i odpowiedzialnych we wspólnocie. Również winni być w to zaangażowani pozostali, już rozeznani, prorocy z większym doświadczeniem posługiwania. Razem, we wspólnocie, patrzymy na życie osoby z proroczym charyzmatem z perspektywy czasu. Przy duchowych darach potrzeba go wiele. Znawcy tematu podają, że od 3 do nawet 5 i więcej lat, by faktycznie rozpoznać działanie Ducha Bożego w danym człowieku.
Jeżeli dana osoba służąca charyzmatami oraz dbająca o całościowy rozwój chrześcijańskiego życia wzrasta w świętości, jej duchowe dary są pomnażane, przyprowadza do Kościoła innych, jest bardzo oddana Jezusowi, ma stałego spowiednika i kierownika duchowego, buduje jedność, a owocami jej pracy są: pokój, miłość, wzrost wiary, radość (według Ga 5). Gdy te znaki widzimy, mamy już dosyć obszerną, pozytywną weryfikację. Są to bardzo ważne kryteria, ponieważ o charyzmat prorocki toczy się w duchowym świecie wielka walka i niestety Zły Duch chce małpować działanie Ducha Świętego, by ośmieszyć charyzmaty czy zrazić innych ludzi do posługi. Niestety często spotyka się też osoby, które chcą się „pokazać”, dowartościować i uzurpują sobie posiadanie prorockiego daru.
Prawdziwy prorok walczy w obronie Ewangelii, jest autentycznym świadkiem Jezusa, wzywa do radykalizmu wiary i nawrócenia, walczy przede wszystkim o wieczne zbawienie oraz świętość dla siebie i innych. Jeżeli potrzeba, staje murem za ludem i wstawia się do Boga za grzesznikami (misja wstawiennicza proroka na kartach Biblii jest niezmiernie ważna). Niekiedy na jego modlitwę Bóg odpowiada cudem – ciekawy jest fakt, że w Piśmie Świętym prorocy są właściwymi osobami czyniącymi prawdziwe cuda w imię Boga – potwierdzającym prorocką misję danego człowieka. Ponadto każdy pojedynczy prorok jest świadomy swego powołania, doskonale pamięta moment intensywnego spotkania z Bogiem i udzielonej misji. Z Ducha Bożego mówi tylko ten, kto faktycznie jest powołany przez Boga. On sam wybiera sobie proroków, nie inaczej.
Co do samej praktyki prorokowania i rozpoznawania proroctw, należy zwrócić szczególną uwagę na następujące elementy: prorocy wypowiadają otrzymane orędzie publicznie, tak by inni mogli to zweryfikować (nie ma prorokowania sam na sam, dla „wybranych” osób, poza spotkaniem modlitewnym, bez wiedzy przełożonego), orędzia są konkretne, zgodne z Objawieniem, dotyczą danej wspólnoty, diecezji, Kościoła na świecie (proroctwo cechuje uniwersalizm). Będą mówiły o rzeczach ukrytych, niejawnych, czasami mogą być uchyleniem rąbka tajemnicy dotyczącej przyszłości, zdemaskowaniem grzechu, kłamstwa, przewrotności, obecności demonów.
Proroctwa zawsze odnoszą się do Boga jako autora natchnienia, obrazu, audycji. Może być tak, że proroctwo jest niedokładne w sensie obrazowym (prorok nie potrafi nazwać jakiejś rzeczy, którą widzi, lub nie ma poznania całości orędzia – oglądanie „niejasno”, „w zwierciadle”), lecz sedno wypowiedzi jest jak najbardziej poprawne. Zdarza się też, że kilku proroków ma takie samo poznanie, lub każdy prorok ma wejrzenie we fragment orędzia, a po połączeniu wszystkich wypowiedzi powstaje całość jednolitego przesłania. Będzie to dodatkowy argument weryfikacyjny.
Jeżeli dana osoba jest samozwańczym charyzmatykiem: nie poddaje się weryfikacji Kościoła, nie należy do żadnej wspólnoty na stałe, wprowadza zamęt, niepokój, opacznie rozumie Objawienie i głosi błędy teologiczne, wzywa do kultów pogańskich lub uprawia magię, „prorokuje” na zawołanie, jak kto chce, i czyni to pokątnie, należy koniecznie odciąć się od takiej posługi, nawet jeżeli zaistniałyby pozornie poprawne „poznania” (sprawdzające się) czy jakieś wydarzenia o charakterze nadprzyrodzonym. Pokora, miłość i posłuszeństwo zaistniałe w czasie są najpewniejszym sprawdzianem weryfikacyjnym.
